Το φίδι του Μονπελιέ είναι το πιο πολυάριθμο φίδι στην Ιβηρική Χερσόνησο και ένα από τα πιο διωκόμενα για την κακή του φήμη. Αν θέλετε να το γνωρίσετε καλύτερα, συνεχίστε να διαβάζετε.
Το φίδι του Μονπελιέ (Malpolon monspessulanus) είναι ένα ερπετό που ανήκει στο Lamprophiidae οικογένεια. Είναι το μεγαλύτερο φίδι στην Ιβηρική Χερσόνησο και έχει μεγάλη εξάπλωση, και απαντάται επίσης σε περιοχές κοντά σε ανθρώπινους οικισμούς.
Η γειτνίαση με τα σπίτια και η κακή του φήμη (καθώς μερικές φορές κυνηγάει πουλερικά) σημαίνει ότι συχνά υφίσταται κυνήγι και επίθεση. Ακόμα κι έτσι, είναι το πιο άφθονο χερσαίο φίδι στην Ισπανία και ένα από τα λίγα δηλητηριώδη – μαζί με το φίδι κόγκουλα (Macroprotodon cucullatus) στη χερσόνησο.
Οικότοπος του μπάσταρδου φιδιού
Αυτό το είδος έχει α περιμεσογειακή διανομή, όπως‘βρίσκονται σε όλη την Ιβηρική Χερσόνησο, στη Βόρεια Αφρική, στη νοτιοανατολική Γαλλία και στη βορειοδυτική Ιταλία. Στην Ιβηρική Χερσόνησο, η μέση ετήσια βροχόπτωση των οικοτόπων της κυμαίνεται από 170 έως 200 κυβικά χιλιοστά και οι μέσες ετήσιες θερμοκρασίες είναι μεταξύ 10 ºC και 18,5 ºC.
Το φίδι του Μονπελιέ δεν εμφανίζεται σε περιοχές που έχουν περισσότερες από 90 ημέρες παγετού το χρόνο ή που εμφανίζουν μέσες θερμοκρασίες κάτω από 22 ºC τον Ιούλιο. Προτιμά θαμνώδεις εκτάσεις με μέτρια ή χαμηλή κάλυψη και ανοιχτούς χώρους, και έτσι βρίσκεται συνήθως σε καλλιεργούμενα χωράφια, βοσκοτόπια, ακόμη και σε αμμόλοφους.
Αυτό το ερπετό εμφανίζεται επίσης συνήθως σε περιοχές κοντά σε ανθρώπινους οικισμούς, είτε είναι δρόμοι, κήποι ή τοίχοι. Όσον αφορά το υψόμετρο, βρίσκεται μεταξύ της επιφάνειας της θάλασσας και των 2.160 μέτρων στη Σιέρα Νεβάδα. Όσο βορειότερα βρίσκονται οι πληθυσμοί τους, τόσο χαμηλότερα είναι τα οικοσυστήματα που κατοικούν.
Χαρακτηριστικά φιδιού Μονπελιέ
Το φίδι Montpellier είναι το μεγαλύτερο στην Ιβηρική χερσόνησο και στην Ευρώπη, καθώς φτάνει τα μεγέθη των 2 μέτρων σε μήκος (6,6 πόδια), αν και έχουν βρεθεί δείγματα 2,5 μέτρων (8,3 πόδια) κατά καιρούς. Τα θηλυκά είναι μικρότερα και συνήθως δεν ξεπερνούν το 1,5 μέτρο (5 πόδια).
Ένα από τα πιο αντιπροσωπευτικά χαρακτηριστικά του φιδιού του Μονπελιέ βρίσκεται στο κεφάλι του. Πάνω από τα μάτια του, έχει εξέχουσα προοφθαλμική λέπια που μοιάζουν με φρύδιαπου δίνει σε αυτό το φίδι μια μοναδική εμφάνιση.
Η ουρά του είναι μακριά, λεπτή και το χρώμα των ενήλικων αρσενικών είναι ομοιόμορφο και ποικίλλει μεταξύ ανοιχτό γκρι, λαδοπράσινο και καφέ. Η κοιλιακή περιοχή είναι κιτρινωπή. Στα νεαρά και θηλυκά, το σχέδιο είναι πιο ποικίλο ως προς τον χρωματισμό του και μπορεί να είναι μαύρο, λευκό, γκρι ή καφέ. Αυτός ο χρωματισμός τους δίνει ένα μεγαλύτερο καμουφλάζ.
Χαρακτήρας και συμπεριφορά
Τα φίδια του Μονπελιέ είναι ημερήσια και έχουν υψηλές θερμοκρασίες σώματος. Η περίοδος δραστηριότητας συνήθως διαρκεί από τον Μάρτιο έως τον Νοέμβριο, αν και λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας λόγω της κλιματικής αλλαγής, αυτά τα φίδια αρχίζουν να εμφανίζονται και σε άλλους μήνες.
Η αιχμή της καθημερινής δραστηριότητας είναι συνήθως από τις 4 έως τις 8 το απόγευμα. Αυτά τα φίδια μπορούν να διανύσουν αποστάσεις περίπου 42 μέτρων την ημέρα και τα αρσενικά είναι εδαφικά.
Εκτός από αυτό, είναι ήρεμα φίδια που είναι πιο επιθετικοί στην αναπαραγωγική περίοδο ή μπροστά στον κίνδυνο. Εάν αισθάνονται ότι βρίσκονται σε γωνίες ή ότι επίκειται επίθεση, σηκώνονται και εκπέμπουν ένα δυνατό σφύριγμα για να εκφοβίσουν τους επιτιθέμενους τους. Αυτό το φίδι θα δαγκώσει αν πιαστεί και ο τραυματισμός που προκαλεί είναι επώδυνος, λόγω της έγχυσης δηλητηρίου.
Το δηλητήριο του φιδιού Μονπελιέ
Το φίδι του Μονπελιέ έχει ένα οπισθογλυφικό οδοντοφυΐα. Αυτή η οδοντική διαμόρφωση χαρακτηρίζεται από το ότι υπάρχουν δύο κυνόδοντες στο άκρο της γνάθου που συνδέονται με τους δηλητηριώδεις αδένες. Για να εγχύσετε τις τοξίνες, αυτά τα φίδια πρέπει να δαγκώσουν δυνατά το θήραμα και να το κρατήσουν παγιδευμένο.
Το δηλητήριο αυτού του είδους είναι νευροτοξικό και συνήθως έχει αναλγητική δράση, που εκδηλώνεται με συμπτώματα όπως αλλοιωμένη συνείδηση και μυϊκές συσπάσεις, μεταξύ άλλων. Το δάγκωμά του δεν είναι συνήθως σοβαρό (εκτός από ανεπιθύμητες ενέργειες), καθώς δεν έχει ιδιαίτερα τοξικό δηλητήριο.
Τα τσιμπήματα φιδιών του Μονπελιέ στους ανθρώπους είναι πολύ σπάνια, καθώς για να συμβεί δηλητηρίαση είναι απαραίτητο το φίδι να σας πιάσει και να κάνει καταπιητικές κινήσεις για να κάνει την ένεση των τοξινών. Τα αποτελέσματα του δαγκώματος είναι συνήθως τοπικά και εμφανίζονται τις πρώτες 6 ώρες.
Ταΐζοντας το φίδι του Μονπελιέ
Πρόκειται για φίδια που θεωρούνται ότι είναι Ευριφάγας ή όχι πολύ επιλεκτικά όσον αφορά την επιλογή της λείας τους (στο πλαίσιο της ιδιότητάς τους ως σαρκοφάγων), έτσι έχουν μεγάλη ποικιλία θυμάτων. Το φίδι του Μονπελιέ τρέφεται κυρίως με ερπετά, πουλιά και θηλαστικά.
Αυτά τα φίδια δεν επιλέγουν την τροφή τους, απλώς καταναλώνουν ό,τι συμβαίνει γύρω τους. Τα ερπετά είναι συχνά το κύριο θήραμά τους, ειδικά η σαύρα (Timon lepidus) και αρκετά είδη σαυρών.
Τα πουλιά είναι η λιγότερο κυνηγημένη ομάδα, καθώς τα φίδια του Μονπελιέ τείνουν να πιάνουν νεοσσούς από τις φωλιές και όχι από ενήλικα πουλιά. Το θήραμα αλλάζει ανάλογα με το μέγεθος των δειγμάτων, καθώς τα νεογέννητα τρέφονται κυρίως με έντομα, και τα μεγαλύτερα είναι ικανά να πιάσουν κουνέλια.
Αναπαραγωγή του φιδιού Μονπελιέ
Τα αρσενικά φίδια Montpellier ξεκινούν τη σπερματογένεση τους την άνοιξη, οπότε η περίοδος αναπαραγωγής ξεκινά μεταξύ Μαΐου και Ιουνίου. Τα αρσενικά συχνά τσακώνονται μεταξύ τους και είναι συνηθισμένο να τα βλέπουμε τυλιγμένα σε μια μπάλα.
Η σεξουαλική ωριμότητα εμφανίζεται νωρίτερα στους άνδρες παρά στις γυναίκες. Στο τελευταίο, συνήθως επιτυγχάνεται σε ηλικία 5 ετών και με μέγεθος σώματος μεγαλύτερο από αυτό των αρσενικών.
Η ωοτοκία ποικίλλει ανάλογα με το μέγεθος του θηλυκού και είναι συνήθως μεταξύ 4 και 20 αυγών. Αυτά εναποτίθενται σε υγρά και ηλιόλουστα μέρη (εγκαταλελειμμένα λαγούμια, κάτω από πέτρες, κάτω από κορμούς ή ανάμεσα στα απορρίμματα) και συνήθως εκκολάπτονται στα τέλη Αυγούστου.
Κατάσταση διατήρησης
Σύμφωνα με την Κόκκινο Βιβλίο των Ειδών, το φίδι του Μονπελιέ θεωρείται ότι προκαλεί “Λιγότερη Ανησυχία”, αλλά εξακολουθεί να αντιμετωπίζει αρκετούς κινδύνους. Ένα από τα κυριότερα είναι τα ατυχήματα όταν το συγκεκριμένο φίδι κάνει ηλιοθεραπεία σε δρόμους, πέρα από το άμεσο κυνήγι από τον άνθρωπο.
Ο κατακερματισμός των οικοτόπων και η συσσώρευση φυτοφαρμάκων και εντομοκτόνων σε ιστούς και αυγά έχουν επίσης σοβαρές μακροπρόθεσμες συνέπειες για αυτό το είδος. Επιπλέον, καθώς έχουν όψιμη σεξουαλική ωριμότητα, πολλά θηλυκά δεν φθάνουν τα 5 έτη και έτσι ο αριθμός των αναπαραγωγικών δειγμάτων τείνει να μειώνεται με την πάροδο του χρόνου.
Πρέπει να θυμόμαστε τη σημασία του φιδιού Montpellier στα οικοσυστήματα του, τόσο ως φυσικός ελεγκτής παρασίτων όσο και στις τροφικές αλυσίδες, καθώς είναι η τροφή πολλών διαφορετικών ειδών. Η διατήρησή του δεν είναι μόνο θέμα ηθικής, αλλά και ευθύνης μας απέναντι στο περιβάλλον που μας περιβάλλει.
Μπορεί να σας ενδιαφέρει…