το λεοντόψαρο (Pterois μίλια) ανήκει στο γένος των δηλητηριωδών ψαριών Pterois και είναι εγγενής στον Ινδο-Ειρηνικό. Μπορεί επίσης να γνωρίζετε αυτό το είδος με άλλα ονόματα, όπως ζέβρα, πυρόψαρο, γαλοπούλα, νόστιμο ψάρι ή μπακαλιάρο πεταλούδας. Χαρακτηρίζεται από τις κόκκινες, άσπρες και μαύρες ρίγες του που χρησιμεύουν για να προειδοποιούν τους θηρευτές. Ταυτόχρονα, έχει εντυπωσιακά θωρακικά πτερύγια και πλευρικά πτερύγια που έχουν αιχμηρές, δηλητηριώδεις ακίδες. Επί του παρόντος, μια εισβολή λεοντόψαρου έχει ήδη συμβεί στον Ατλαντικό και τώρα η ίδια μοίρα απειλεί τη Μεσόγειο.
Αξίζει να το επισημάνουμε το γένος Pterois περιλαμβάνει συνολικά 12 είδη, μεταξύ με Π. radiata, Pterois volitans και Pterois μίλια είναι τα πιο συχνά μελετημένα. Επιπλέον, τα είδη που ανήκουν σε αυτό το γένος είναι δημοφιλή ψάρια ενυδρείου, χάρη στην εξωτική, ελκυστική εμφάνισή τους.
Σε ποια περιοχή προέρχεται αυτό το αρπακτικό;
Το λεοντόψαρο κατοικεί σε παράκτια ύδατα βάθους μεταξύ 6 και 260 ποδιών, περίπου. Και, στην εγγενή περιοχή διανομής του στον Ινδικό Ωκεανό, αυτό το ζώο είναι πολύ διαδεδομένο. Στην πραγματικότητα, μπορείτε να βρείτε λεοντόψαρα οπουδήποτε κατά μήκος της ακτής της ανατολικής Αφρικής από τη Σομαλία μέχρι το Πορτ Άλφρεντ της Νότιας Αφρικής.
Μπορείτε επίσης να τα εντοπίσετε από τη Νότια Αφρική μέχρι την Ερυθρά Θάλασσα και τον Περσικό Κόλπο. Και επίσης προς τα ανατολικά μέχρι τη Σουμάτρα, την Ιάβα και το Μπαλί. Όσο για το κόκκινο λεοντόψαρο, κατοικεί στο δυτικό και κεντρικό Ειρηνικό καθώς και στη Δυτική Αυστραλία.
Το λεοντόψαρο είναι ένας επιτυχημένος εισβολέας
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι στην πατρίδα του, αυτό το είδος δεν είναι ιδιαίτερα άφθονο. Ωστόσο, τόσο το λιοντόψαρο όσο και το κόκκινο λεοντόψαρο έχουν ασυνήθιστη επιτυχία όταν εισήχθησαν στον Ατλαντικό Ωκεανό.
Στην πραγματικότητα, μπορούμε να φτάσουμε στο σημείο να χρησιμοποιήσουμε τον όρο «εισβολή λιονταριών». Η αλήθεια είναι ότι η εισαγωγή αυτού του είδους είχε ως αποτέλεσμα μια από τις πιο γρήγορες και πιο επιβλαβείς οικολογικά θαλάσσιες εισβολές μέχρι σήμερα. Και για να ανακαλύψουν την προέλευση της κοινότητας εισβολής, οι ερευνητές διεξήγαγαν αρκετές μελέτες σχετικά με τη γενετική τους ποικιλότητα.
Ως αποτέλεσμα της έρευνάς τους, αυτοί κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι προέρχονται από μικρό ιδρυτικό πληθυσμό στις νοτιοανατολικές Ηνωμένες Πολιτείες.
Στον δυτικό Ατλαντικό, το λεοντόψαρο έχει γίνει το κυρίαρχο αρπακτικό των κοραλλιογενών υφάλων. Εκεί, είχε σημαντικό αντίκτυπο στα ιθαγενή ψάρια. Τόσο πολύ, μάλιστα, που οι ειδικοί εκτιμούν ότι, σε μόλις δύο χρόνια, έχει καταφέρει να μειώσει την αφθονία πάνω από 40 διαφορετικών ειδών .
Γιατί το λεοντόψαρο είναι τόσο επιτυχημένο ως εισβολέας;
Σύμφωνα με τους ειδικούς, η δραματική επιτυχία του λεοντόψαρου ως εισβολέα είναι το αποτέλεσμα ενός συνδυασμού διαφορετικών παραγόντων:
- Πρωτα απο ολα, Τα λεοντόψαρα είναι γενικά σαρκοφάγα και μπορεί να τρέφεται με μεγάλη ποικιλία ψαριών και καρκινοειδών.
- Τα θηλυκά γεννούν κάθε τέσσερις ημέρες καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, παράγει περίπου 2 εκατομμύρια ζελατινώδη πλωτά αυγά ετησίως. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι τα αυγά τους είναι πλαγκτονικά και ταξιδεύουν με ωκεάνιο ρεύμα. Με αυτή την έννοια, είναι σε θέση να καλύψουν μεγάλες αποστάσεις.
- Αυτό το είδος έχει πρώιμη ωρίμανση και αναπαραγωγή, καθώς και μια ισχυρή δηλητηριώδη άμυνα κατά των αρπακτικών. Μάλιστα, ανάμεσα στις πολύ αποτελεσματικές σωματικές και συμπεριφορικές άμυνές τους, μπορούμε να αναφέρουμε την απειλητική εμφάνιση των δηλητηριωδών αιχμών του. Αυτό το χαρακτηριστικό δίνει σε αυτά τα ψάρια μια αξιοσημείωτη αντίσταση στα εξωπαράσιτα.
- Είναι σύνηθες φαινόμενο τα ιθαγενή αρπακτικά του να υποφέρουν από υπεραλίευση.
- Τέλος, στην περιοχή που έχουν εισβάλει, το «νέο» θήραμά τους δεν έχει προσαρμοστεί στην παρουσία τους. Επομένως, έχουν ένα τεράστιο πλεονέκτημα ως αποτελεσματικά αρπακτικά.
Μπήκαν τα λεοντόψαρα στη Μεσόγειο;
Μέχρι σήμερα έχουν υπάρξει μόνο περιστασιακές αναφορές λεοντόψαρου στη δυτική Μεσόγειο. Μάλιστα, οι ειδικοί πιστεύουν ότι οι δυσμενείς ωκεανογραφικές συνθήκες περιόρισαν τη διασπορά των προνυμφών τους.
Τα τελευταία 5 χρόνια, η απειλή μιας εισβολής λεοντόψαρου στη Μεσόγειο φαίνεται να υλοποιείται. Παρατηρήσεις του λεοντόψαρου Π. μίλια στα παράκτια ύδατα της νότιας Κύπρου γίνονται όλο και πιο συχνά.
Είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι οι εισβολές εξωτικών ειδών δεν είναι η μόνη απειλή για τα μεσογειακά οικοσυστήματα. Στην πραγματικότητα, υπάρχουν πολλαπλές απειλές, συμπεριλαμβανομένης της υπεραλίευσης και της κλιματικής αλλαγής. Οι θερμοκρασίες του νερού σε αυτή τη θάλασσα αυξάνονται συνεχώς και τα είδη εισβολής επεκτείνονται. Και οι δύο αυτοί παράγοντες προκαλούν αλλαγές στη θαλάσσια κοινότητα και φαινόμενα τροπικοποίησης.
Επί του παρόντος, υπάρχουν περισσότερα από 1000 εξωτικά είδη στη Μεσόγειο. Από αυτά τα είδη, τα περισσότερα από αυτά είναι θερμόφιλα είδη που έχουν εισέλθει στην ανατολική λεκάνη μέσω της διώρυγας του Σουέζ. Η πρόσφατη διεύρυνση αυτού του καναλιού, μαζί με την θέρμανση της επιφάνειας της θάλασσας, είναι συνθήκες που ευνοούν την τοποθέτηση του λεοντόψαρου σε αυτή τη θέση.
Τελικός προβληματισμός σχετικά με την εισβολή των λεοντόψαρων
Η Μεσόγειος Θάλασσα είναι μια σημαντική δεξαμενή ωκεάνιας ποικιλότητας που φιλοξενεί περίπου 17.000 είδη. Η επίδραση του λεοντόψαρου ως χωροκατακτητικού είδους συνδέεται με τροποποίηση του οικοτόπου και μείωση της τοπικής βιοποικιλότητας.
Λαμβάνοντας υπόψη τα υψηλά ποσοστά θήρευσης, το λεοντόψαρο μειώνει την αφθονία και τον επαναπληθυσμό των ιθαγενών ζώντων. Γενικά, οι ειδικοί δεν έχουν ακόμη αξιολογήσει πλήρως τον κοινωνικοοικονομικό αντίκτυπο. Ωστόσο, ένα πράγμα είναι ξεκάθαρο. Τα ανθρώπινα όντα έχουν παίξει καθοριστικό ρόλο στην προώθηση της εξάπλωσης των χωροκατακτητικών ειδών.
Μπορεί να σας ενδιαφέρει…